SON DAKİKA: Tarihinin en çalkantılı günleri! Halka ateş açıldığı iddiaları…

İran’daki çalkantılı günler bitmek tükenmek bilmiyor. İran’ın on yıllardır görmediği kadar büyük protesto dalgalarıyla karşılaştığı bu dönem, 22 yaşındaki İranlı Mahsa Amini’nin gözaltında ölmesinin ardından başladı. Yetkililer Amini’nin sağlık sorunları nedeniyle öldüğünü belirtse de ailesi kızlarının ahlak polisi tarafından dövülmesi nedeniyle hayatını kaybettiğini söylüyor.

ALEVLER YÜKSELDİ

Protestolarda gözaltına alınan yüzlerce kişinin Evin Cezaevi’ne gönderildiği aktarılıyor. İşte protestocuların gönderildiği ve tutuklulara kötü muamele yapılmasıyla bilinen kötü şöhretli Evin Cezaevi’nde çok büyük yangın çıktı. Oslo merkezli İran İnsan Hakları örgütünün bildirdiğine göre, Cumartesi gecesi kuzey Tahran’daki kötü şöhretli Evin hapishanesinde huzursuzluk patlak verdi. Saatler gece yarısına yaklaşırken, internette yayılan fotoğraflarda cezaevinden alev ve dumanların yükseldiği görüldü. Bölgeden gelen haberlerde patlama, silah ve siren seslerinin duyulduğu yer alıyor.

SİLAHLAR SABAHA KADAR SUSMADI

Görgü tanıkları İngiliz Daily Mail gazetesine, polis tarafından olduğu sanılan otomatik silahların ateşlendiğini duyduklarını söyledi. İran devlet basınına konuşan bir kaynak, “sıkıntılardan suç odaklarının sorumlu olduğunu” söyledi. Devlet medyası bazı mahkumların hapishanedeki bir depoyu ateşe verdiğini ve olayın kontrol altına alındığını bildirdi, ancak protestocular dışarıda toplanıp internet kesilirken, silah sesleri Pazar gününün erken saatlerine kadar duyulmaya devam etti.

Doğrulanmayan haberler, protestocuların başkentte toplandığını aktarırken, çok sayıda sosyal medya gönderisi İran polisinin protestoculara ve halka ateş açtığını gösterdiği ileri sürülüyor.

İŞKENCE VE TECAVÜZ

Yaklaşık 15 bin kişi kapasiteli Evin Cezaevi’nde tutuklulara yönelik işkence yapıldığı, tecavüz edildiği ve mahkumların korkunç muamele gördüğü iddiaları var. İran’daki ABD merkezli İnsan Hakları Merkezi, hapishane sınırları içerisinde ‘silahlı çatışma’ çıktığını bildirdi. Silahların ilk olarak hapishanenin 7. Koğuşu’nda duyulduğu aktarıldı, ancak bu iddia doğrulanmadı.

PEŞ PEŞE PATLAMALAR

Görgü tanıkları, Evin Cezaevi’nde polisin yolları trafiğe kapattığını ve bölgeden en az üç güçlü patlama sesi geldiğini söyledi. Başkentin kuzeyindeki hapishane yakınındaki ana otoyollarda trafik yoğundu ve birçok kişi protestolarla dayanışmalarını göstermek için kornaya bastı.

Ambulans ve itfaiye araçlarının yanı sıra çevik kuvvet polisinin de motosikletlerle cezaevine doğru ilerlediği görüldü. Muhalif gruplardan kaynaklar Daily Mail’e ilk patlamdan yaklaşık bir saat sonra iki patlama daha olduğunu söyledi.

SALDIRI KÖPEKLERİNİ SALDILAR

Bunu otomatik silah sesleri ve olası el bombası patlamaları izledi. Gardiyanların cezaevine ‘saldırı köpekleri’ gönderdiğini ve cezaevi dışından havlamaların duyulduğunu eklediler.

IRNA haber ajansı, üst düzey bir güvenlik yetkilisine dayandırdığı haberinde, Cumartesi gecesi cezaevinde sorunlar ve çatışmalar yaşandığını ve mahkumların hapishane üniformalarıyla dolu bir depoyu ateşe vererek yangın çıkardığını söyledi. Kaynak, “Durum şu anda tamamen kontrol altında” diye ekledi. Resmi IRNA ajansı, yangının “çetelerin kaldığı” kısımda çıktığını yazarak, siyasi suçluların etkilenmemiş olabileceğini ima etti.

HALK SOKAĞA DÖKÜLDÜ

IRNA, ayrıca bir koğuştaki mahkumlar ile cezaevi personeli arasında çatışmalar olduğunu da bildirdi. Çatışmayı azaltmak için ‘isyancıların’ diğer mahkumlardan ayrıldığını söyledi. Ancak, kentin bazı bölgelerinde internetin kesildiğine dair haberlerle başkentte sokaklara çıkmaya devam eden halk üyelerinin videoları var.

Alevleri söndürmek için olay yerine koşan çok sayıda itfaiye aracı görüntülendi, ancak endişeli yakınlar, akrabalar ve aktivistler hapishaneye akın ederken yoğun trafiğe yakalandılar.

GÜVENLİK KAMERASI DEHŞETİ KAYDETMİŞTİ

Siyasi tutukluların yanı sıra gazeteciler ve yabancı tutuklular da Evin Cezaevi’nde tutuluyor. İngiltere’ye gönderilen İngiltere-İran çifte vatandaşı Nazenin Zaghari-Ratcliffe de orada tutulmuştu. Bu cezaevinde yaşananlar uzun zamandır insan hakları örgütleri tarafından eleştiriliyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre cezaevi idaresi tutukluları işkenceyle tehdit ediyor, süresiz tutukluluk ihtimaliyle göz korkutuyor, uzun sorgulama süreleri uyguluyor ve tutuklulara yeterli sağlık hizmetine erişim hakkı vermiyor.

Geçen yıl Ağustos ayında Adalet-i Ali (Ali’nin Adaleti) adlı bir hacker grubu, cezaevinin güvenlik kamerası görüntülerini yayınlamış, görüntülerde gardiyanların tutukluları darp ettiği ve kötü muameleye maruz bıraktığı yer almıştı.

PaYLaŞşşş