Kısmi seferbirlik ilanı ve Rus işgali altındaki Ukrayna topraklarında gerçekleşen ‘referandumlar’la yeni bir sayfa açılan savaşta, Rusya lideri Vladimir Putin zor bir kararın eşiğine geldi.Ukrayna’daki savaşa gitmemek için Rusya’dan kaçanların sayısı yüzbinleri bulurken, Avrupa’ya ulaşmak isteyenlerin güzergahı Finlandiya yarın gece sınırları kapatabilir. Helsinki yönetimi, Schengen vizesi bulunan Ruslar da dahil Cuma gecesinden itibaren kimseye geçiş izni vermeyecek.
Pasaport kontrolünden sonra Finlandiya’ya giriş yapan Rusların üçte biri, diğer Avrupa ülkelerine doğru ilerliyor.
Finlandiya’nın bugün alması beklenen son kararla, Rusların Avrupa’ya doğrudan ulaşabileceği yalnızca bir seçenek kalacak: Norveç. Kuzey Kutbu’ndaki 200 kilometrelik sınır hattında yalnızca bir kontrol noktası bulunuyor.
BBC Rusça, önümüzdeki 24 saatte Rusya’nın neredeyse her sınır kapısına büyük bir insan akını beklendiğini bildiriyor. Kremlin’in askerliğe elverişli tüm erkeklerin Rusya dışına çıkışını yasaklayabileceği yönündeki haberler, paniği en üst seviyeye tırmandırdı.
300 bin yedek askeri cepheye sürmeye hazırlanan Moskova, hafta içinde silah altına alımlarda hata yapıldığını kabul etti. Şimdiye kadar askerlik tecrübesi olmayan, yaşı ileri olan hatta engeli bulunan kişilere dahi seferberlik çağrısı geldi.
MOSKOVA’DA TÖREN HAZIRLIĞI
Kremlin’in bugün yaptığı açıklamaya göre, Rus lider Putin referandum düzenlenen Herson, Zaporijya, Donetsk ve Luhansk’ın Rusya’ya katılacağını yarın Moskova’da yapacağı konuşmayla duyuracak. Moskova’daki tören için son hazırlıklar yapılırken, cephe hattından Putin’in canını sıkacak haberler geliyor.
NEREDEYSE TAMAMEN KUŞATILDI
Eylül ayı başında birkaç gün içerisinde Harkov bölgesini Rus işgalcilerden temizleyen Ukrayna ordusu, Donetsk bölgesindeki Liman’ı tamamen kuşatmak üzere. Kilit sevkiyat noktası olan ilçenin kuzeyini hızla çeviren Ukrayna birlikleri, İzyum, Kupyansk ve Balakliya’dan sonra Ruslara ağır bir yenilgi tattırabilir. Kuzey-güney hattında bağlantının kesilmesi halinde, Liman’daki Rus işgalcilerin hiçbir kaçış rotası kalmayacak.
Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW), Liman’ın kaybının Rus ordusu için çok zor olacağını, Ukraynalıların Yampol çevresindeki Rus savunma hattını kırdığını aktarıyor. ISW’ye göre, Liman’ın düşmesi Kremlin adına çok ciddi sonuçlara yol açabilir, Ukraynalılar ilkbaharda Rus kontrolüne geçen Luhansk bölgesinin kardeş şehirleri Severodonetsk ve Lysychansk’a ilerleyecek.
CNN: RUS DENİZALTISI GÖRÜLDÜ
Rusya gazını Avrupa Birliği sınırlarına taşıyan boru hatlarındaki sızıntılara ise bir yenisi eklendi. İsveç, dördüncü sızıntının Kuzey Akım 2 boru hattında tespit edildiğini duyurdu. Danimarka da karasularından geçen boru hattında iki farklı sızıntı olduğunu bildirdi.
Avrupa Birliği (AB), ABD ve NATO’dan hasarın kasten verildiğine yönelik açıklamalar geliyor ancak doğrudan Moskova suçlanmıyor.
Kremlin ise kendi boru hattına sabotaj düzenlemenin ‘aptalca’ ve ‘tahmin edilebilir’ olduğunu savunan bir açıklama yaptı. Sızıntı olan bölgenin ABD istihbaratının kontrolünde olduğunu ileri süren Kremlin, sorumlunun ABD olabileceğini ima etti.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, bugünkü basın toplantısında sızıntı bölgesinde Rus gemilerinin görüldüğü yönündeki haberler için “Orada daha çok NATO güçleri vardı” yorumunu yaptı. Sızıntılar için ‘çok tehlikeli bir durum’ nitelemesinde bulunan Peskov, soruşturmaya ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
Amerikan CNN International, özel haberinde Kuzey Akım boru hatlarındaki sızıntıların yaşandığı bölgelerde Rus savaş gemilerinin yanı sıra denizaltılarının da görüldüğünü dünyaya duyurdu. Haberini Batılı istihbarat örgütlerine dayandıran CNN’e konuşan uzmanlar, sızıntıya bir yeraltı patlamasının neden olduğunu belirtiyor.
Rusya, Batı’nın Ukrayna’ya verdiği destek nedeniyle doğalgaz tedarikini bir silah olarak kullanmakla suçlanıyor.
Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki ilk sızıntılar Pazartesi ve Salı günü ortaya çıktı. Her iki boru hattı da şu anda çalışmıyor. Kuzey Akım 2 hattı projesi Rusya Ukrayna’yı işgal ettiğinde rafa kaldırıldı ve Rusya da Kuzey Akım 1 boru hattını bakım yapılacağı gerekçesiyle kapattı. Ancak her iki boru hattı da doğalgazla dolu.
İsveç Ulusal Sismik Araştırmalar Merkezi’nden Bjorn Lund, boru hattında patlamalar yaşandığına dair şüpheleri olmadığını söyledi.Danimarka Savunma Bakanlığı, en büyüğü bir kilometre çapında olan sızıntıların görüntülerini paylaştı.
Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi’nden Andrey Kortunov, BBC’ye yaptığı değerlendirmede, “Rusya’nın kendi malına zarar vermesinin çok mantıklı olmadığı” görüşünü dile getirdi.
Kortunov, “Rusya için Avrupalıların hayatını zorlaştıracak bak yollar da var. Altyapıya böyle zarar vermeden de gaz akışını kesebilirler” dedi.
NORVEÇ ORDUYU GÖREVE ÇAĞIRDI
Sızıntıların ardından, şu anda Avrupa’nın en büyük doğalgaz tedarikçisi haline gelen Norveç, önemli altyapı tesislerini korumak için orduyu görevlendireceğini duyurdu.
Norveç Başbakanı Jonas Gahr Stoere, düzenlediği basın toplantısında ordunun doğalgaz ve petrol tesislerinde “daha görünür” olacağını söyledi ve “herhangi bir saldırının müttefiklerle ele alınacağını” belirtti.
Norveç devlet enerji şirketi Equinor da, güvenlik önlemlerini artırdığını açıkladı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, kritik altyapı tesislerinin korunmasını sızıntıya en yakın ülke olan Danimarka’nın savunma bakanıyla görüştüklerini belirtti.
ABD’de de Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ülkesinin Avrupa’nın enerji güvenliğini koruma çalışmalarına devam edeceğini vurguladı.
Kuzey Akım 1 boru hattı, Rusya’nın St Petersburg kenti yakınlarından başlayıp, Baltık Denizi’nin altından 1200 kilometre boyunca Almanya’nın kuzeydoğusuna uzanıyor.
Sismoloji uzmanları, sızıntıların ortaya çıkmasından önce su altında patlamalar olduğunu bildirdi.
İsveç Ulusal Sismoloji Merkezi’nden Bjorn Lund “Bunların patlama olduğuna şüphe yok” dedi.
Oxford Enerji Çalışmaları Enstitüsü’nden Mike Fulwood da, sızıntılara çok büyük ihtimalle sabotajın neden olduğunu söyledi.
Fulwood BBC’ye yaptığı açıklamada “Su altındaki bir boru hattında sızıntı nadir görülür. 18 saat içinde 3 sızıntıysa büyük bir tesadüf” dedi.