Yalnızca 413 insanın yaşadığı küçük köyde bulutlu bir gökyüzünün altında soğuk bir öğleden sonrası. Köyün sokaklarındaki sessizliği kulakları sağır eden bir patlama bozarken, ilk patlamayı ikincisi takip etti. Köyde yaşayanlar evlerinden dışarı fırlayıp neler olduğunu anlamaya çalıştı.
Köydeki bir çiftlikte devasa bir krater açıldığını gördüler, herkes telefonlarına sarılıp polis ve itfaiyeyi aradı. 15 Kasım Salı günü gerçekleşen patlamanın haberi önce ulusal medyaya, hemen ardından da uluslararası medyaya yansıdı.
24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal için saldıran Rusya, Herson’daki utanç verici geri çekilmenin ardından Salı günü akşama doğru Ukrayna’yı bir kez daha füze yağmuruna tuttu. Başkent Kiev dahil neredeyse her şehre doğru fırlatılan füzelerin sayısının 90 olduğu bildiriliyor. Batılı ülkelerden yoğun şekilde hava savunma sistemi tedarik eden Ukrayna ordusu, Rus füzelerinin 77’sini düşürmeyi başardı. Havada vurulanlar arasında, 11 de insansız hava aracı vardı. Hava savunma sistemlerinden kurtulan füzeler, Kiev ve diğer şehirlerdeki kritik altyapı tesislerini vurdu.
Ukrayna’da gökyüzünü dumanlar kaplarken, Polonya sınırından gelen patlama haberi bir anda bütün dünyanın dikkatini Przewodow Köyü’ne çevirdi. Ukrayna sınırına kuş uçuşu yalnızca sekiz kilometre uzaklıktaki Przewodow Köyü’ne iki füze düştüğü ortaya çıktı.
Köyde iki sivilin ölümüne yol açan füzenin haberleri ilk olarak Polonya basınında yer aldı. Haberlerin ardından Associated Press, adını açıklamak istemeyen üst düzey bir ABD istihbarat görevlisine dayandırdığı haberinde iki roketin sınırı geçerek Polonya’ya düştüğünü yazdı.
TÜM DÜNYA KİLİTLENDİ
AP’nin haberiyle konu dünya tarafından yakın olarak takip edilmeye başlandı. Polonya ve komşusu Macaristan’da acil güvenlik toplantıları düzenlenirken, Polonya ordusu bazı askeri birliklerin hazırlık seviyesini yükseltmeye karar verdi.
Polonya’dan peş peşe açıklamalar geldi, Varşova yönetimi ‘Rus yapımı bir füzenin’ saat 15:40’ta topraklarına düştüğünü resmen duyurdu.
Olayın, Rusya’nın Salı günü Ukrayna’ya düzenlediği yoğun roket saldırıları sırasında meydana gelmesi gözleri Moskova’ya çevirdi. Rusya, ilk yaptığı açıklamada Polonya sınırı yakınlarında herhangi bir hedefi vurmadığını ve füzenin kendisine ait olmadığını belirtti.
BIDEN’IN PAYLAŞTIĞI FOTOĞRAF
ABD ve NATO’dan da arka arkaya açıklamalar geldi. ABD Başkanı Joe Biden, Polonya lideri Andrzej Duda ile görüştü, daha sonra G20 zirvesinde ‘acil durum yuvarlak masa toplantısı’ gerçekleşti. Toplantıya, ABD, İngiltere, Avrupa Birliği, İspanya, Almanya, Kanada, Fransa, Japonya ve Hollanda liderleri katıldı.
Biden, toplantıdan sonra”Tamamen araştırana kadar bunu söylemek istemiyorum ancak Rusya’dan ateşlenmesi uzak ihtimal ama göreceğiz” dedi.
AP, HABERİNİ ABD’Lİ YETKİLİLERE DAYANDIRDI
Tüm dünyanın merak ettiği soru, füzenin kime ait olduğuydu. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, bu sabah ABD’li yetkililere dayandırdığı haberinde, ilk bulguların Polonya’ya düşen füzelerin Rus füzelerini durdurmak için Ukrayna tarafından ateşlendiğini gösterdiğini duyurdu.AP’ye konuşan üç ABD’li yetkili, füzenin Ukrayna tarafından fırlatılmış olabileceğini belirtti.
RUSYA S-300 DEDİ, BIDEN BİLGİ VERDİ
Moskova ise, öğle saatlerinde sınır köyüne isabet eden füzelerin Ukrayna’ya ait S-300 sistemlerine ait olduğunu açıkladı.Moskova, Ukrayna’yı hedef alan füzelerin Polonya sınırına en fazla 35 kilometre mesafeye düştüğünü kaydetti:
ABD lideri Biden da, G7’deki müttefiklerine Ukrayna’ya ait hava savunma sistemlerinden ateşlenen füzenin Polonya’ya düştüğünü söyledi. Söz konusu bilgiyi, bir NATO kaynağı paylaştı.
POLONYA DA DOĞRULADI
Peşinden, Polonya lideri Andrzej Duda kürsüye çıktı, füzenin Ukrayna’dan fırlatıldığını doğruladı.”Polonya’ya kasıtlı saldırı işareti yok, muhtemelen talihsiz bir olay yaşandı” deyip ekledi:
NATO’DAN İLK AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Polonya’ya düşen füzeye dair soruşturmanın sürdüğünü belirtip, “Ancak şu anda kanıtlar kasıtlı bir saldırı olmadığını gösteriyor. İlk analizlerimize göre, patlama Ukrayna’ya ait bir hava savunma sisteminden ateşlenen füze nedeniyle gerçekleşti. Bir şeyi net bir şekilde söyleyeyim, bu Ukrayna’nın suçu değil, Rusya’nın suçu. Ukrayna’ya saldırısını sürdürüyor” dedi.
Olağanüstü toplantının ardından kameraların karşısına geçen Jens Stoltenberg, “Füzelerin hedefinin NATO olmadığı açık” deyip ekledi:
NATO KEŞİF UÇAĞI FARK ETTİ
CNN International ise, Polonya semalarında uçan NATO’ya ait bir keşif uçağının Salı günü öğleden sonra gökyüzünde seyreden bir füzeyi gördüğünü duyurdu. İsmini açıklamayan bir NATO yetkilisinin verdiği bilgiye göre, söz konusu keşif uçağı Ukrayna’daki asekeri hareketliliği gözlemliyordu. CNN International, işgalin başladığı 24 Şubat’ta bu yana benzeri uçuşların sıklıkla yapıldığını hatırlatıyor.
Sosyal medyada paylaşılan füze parçası fotoğrafı ise doğrulatılamadı. Fakat bu fotoğraf hakkında BBC’ye bilgi veren güvenlik uzmanları bunun S-300 hava savunma sistemine ait bir parça gibi gözüktüğünü, S-300’ün hem Rusya hem Ukrayna ordusunda bulunduğunu, Ukrayna’nın bu roketleri hava savunma amacıyla kullanırken Rusya’nın saldırı amacıyla da kullandığını, bu parçanın hangi ülkeye ait olduğunu kestirmenin güç olduğunu söyledi.
MEDVEDEV HER ZAMANKİ GİBİ
Rusya lideri Vladimir Putin’in en yakınındaki isimlerden eski devlet başkanı Dmitry Medvedev, “Polonya’daki olay, Batı’nın ‘hibrit savaşı’nın dünya savaşı ihtimalini artırdığını gösteriyor” sözleriyle değerlendirdi. Ukrayna işgalinin başından bu yana Moskova’dan en şahin çıkışları yapan isim olarak öne çıkan Medvedev, halihazırda Rusya Ulusal Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı unvanını taşıyor ve sıklıkla nükleer savaştan söz ediyor.
PAUL ADAMS: RUSLARIN BİR ÇIKARI YOK!
BBC Diplomasi Muhabiri Paul Adams ise, analizine “Rusya’nın Polonya çiftliklerini hedef almakta hiçbir çıkarı yok” cümlesiyle başlıyordu: