Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Ukrayna’nın Lviv kentinde bulunan tarihi Potocki Sarayı’nda gerçekleştirdiği üçlü zirve yaklaşık 40 dakika sürdü.
Basına kapalı gerçekleşen üçlü zirvenin ardından Zelenskiy ve Guterres ile ortak basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, Zelenskiy’nin davetine icabetle Lviv’de bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirtti. Zelenskiy ile gerçekleştirdikleri ikili görüşmede, ülkeler arasındaki stratejik ortaklık düzeyindeki ilişkileri tüm boyutlarıyla değerlendirdiklerini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İş birliğimizi, dayanışmamızı mevcut şartlar altında ilerletme imkanlarını ele aldık. Tabii yaklaşık altı aydır devam eden savaş, görüşmelerimizin ana konusunu teşkil etti. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine desteğimizi bu vesileyle bir kez daha vurguladım” ifadelerini kullandı.
“YENİ BİR ÇERNOBİL YAŞAMAK İSTEMİYORUZ”
Yaşanan can kayıplarından duyduğu derin üzüntüyü bir kez daha ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dün gece Harkov’da bir yurda yönelik gerçekleştirilen 9 sivilin öldüğü, 35 kişinin yaralandığı füze saldırısı için de ülkemiz ve milletimiz adına taziyelerimi ilettim. Zaporijya Nükleer Santrali etrafında devam eden çatışmalardan duyduğumuz endişeyi dile getirdik. Yeni bir Çernobil yaşamak istemiyoruz. Türkiye olarak bir taraftan çatışmaların diplomatik çözümle sona ermesi için çaba harcarken diğer taraftan da Ukraynalı dostlarımızın yanında olduk, olmaya devam ediyoruz” dedi.
TÜRKİYE’DEN UKRAYNA’YA 98 TIRLIK İNSANİ YARDIM GÖNDERİLDİ
Türkiye’nin savaşın başından bu yana Ukrayna halkının acil insani ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 98 tırlık insani yardım malzemesi gönderdiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “325 bine yakın Ukraynalıya geçici olarak ülkemizde ev sahipliği yaptık. Ukrayna’daki şartlar normale dönünceye kadar misafir etmek üzere bin 99 yetim ve 408 refakatçisinden oluşan toplam bin 507 kişiyi ülkemizde kabul ettik. Görüşmemizde, savaşın Ukrayna’da neden olduğu fiziki yıkımın boyutlarını da ele aldık. Bugüne kadar olduğu gibi Ukrayna’nın yeniden imarı için gereken desteği vereceğimizi Sayın Zelenskiy ile paylaştım” dedi.
“İSTANBUL MUTABAKATI’NIN OLUMLU YANSIMALARINI TÜM DÜNYA HİSSETMEYE BAŞLADI”
BM Genel Sekreteri Gutarres’in de katılımıyla gerçekleştirdikleri üçlü görüşmenin odak noktasını, savaşın ne şekilde nihayete erdirilebileceğinin oluşturduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Malumunuz bundan daha bir ay önce Birleşmiş Milletler, Ukrayna, Rusya ve Türkiye olarak tarihi nitelikte bir ortak çalışma örneğini sergiledik. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden güvenli şekilde dünya piyasalarına ihracını mümkün kılan İstanbul Mutabakatı’nın olumlu yansımalarını sadece Ukrayna değil, tüm dünya hissetmeye başladı” dedi.
“AĞUSTOS’TAN BU YANA YAKLAŞIK 625 BİN TON UKRAYNA TAHILI DÜNYA PAZARINA ULAŞTIRILDI”
Mutabakatın uygulamaya konulduğu 1 Ağustos’tan bu yana toplam 25 gemi ve yaklaşık 625 bin ton Ukrayna tahılının dünya pazarına ulaştırıldığını anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bugünkü temaslarınızda mevcut mekanizmanın faaliyetlerini artırarak sürdürmesi için atılabilecek adımlar üzerinde durduk. Üçlü görüşmemizde ayrıca İstanbul Mutabakatı’nın oluşturduğu müspet havanın kalıcı barışa tahvil edilmesi imkânlarını değerlendirdik. Diplomatik sürecin canlandırılması için uluslararası toplumun daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğine özellikle işaret ettik” dedi.
“ŞAHSEN SAVAŞIN EN NİHAYETİNDE MÜZAKERE MASASINDA SONUÇLANACAĞINA OLAN İNANCIMI MUHAFAZA EDİYORUM”
“Şahsen savaşın en nihayetinde müzakere masasında sonuçlanacağına olan inancımı muhafaza ediyorum” ifadelerini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Esasen Sayın Zelenskiy ve Guterres de bu hususta aynı fikirdeler. Tüm mesele, müzakere masasına giden en kısa ve adil yolu tespit etmektir. Mart ayında İstanbul’da şekillenen parametreler üzerinden müzakerelerin canlandırılmasının imkan dahilinde olduğuna inanıyorum. Bu hedefe yönelik olarak her türlü desteği vermeye tekrar kolaylaştırıcı veya arabulucu rolünü oynamaya hazırız” dedi.
GÖRÜŞMEDE UKRAYNA-RUSYA ARASINDAKİ ESİR TAKASI DA ELE ALINDI
Görüşmede esir takasını da ele aldıklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tabii görüşmemizde savaş esirlerinin mübadelesi konusunu ve bu konudaki girişimlerimizi ele aldık, bu konuyu önemsediğimizi de ayrıca ifade etmek istiyorum. İnanıyorum ki şu anda burayı takip edenler, ‘Acaba bu esirlerin mübadelesi ne oldu?’ sorusunu da cevaplamaya çalışıyor. Bu konuyla ilgili olarak Sayın Putin ile Rusya tarafıyla da bugünkü bütün görüşmelerimizin neticesini değerlendirmeye devam edeceğiz” dedi.
GUTERRES: DİPLOMASİ ZAFERİ
Guterres, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Zelenskiy ile katıldığı üçlü görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında, Rusya’nın kontrolü altında tuttuğu Ukrayna’nın Zaporijya Nükleer Santrali konusunda duyduğu endişeyi dile getirdi. Guterres, santralin silahsızlandırılması için çağrıda bulunarak, Zaporijya Nükleer Santraline verilen herhangi bir zararın “intihar” olacağını söyledi.
“TÜM TARAFLARI BAŞARININ DEVAMINI SAĞLAMAYA ÇAĞIRIYORUM”
Rus kuvvetlerinin askeri teçhizatını ve personelini tesisten geri çekmesi gerektiğini söyleyen Guterres, “Tesis herhangi bir askeri operasyonun parçası olarak kullanılmamalıdır. Bunun yerine Zaporijya’nın tamamen sivil altyapısının yeniden kurulması ve bölgenin güvenliğinin sağlanması için acilen anlaşmaya ihtiyaç var. Bunu söylemeliyiz ki, Zaporijya’ya gelebilecek herhangi bir potansiyel zarar intihar olur” şeklinde konuştu.
Guterres ayrıca Rusya’yı “uzlaşma ruhu” göstermeye ve Ukrayna’dan
tahıl ihracatının yeniden başlamasını sağlayan tahıl anlaşmasının başarısının devamını sağlamaya çağırdı. Guterres, anlaşma kapsamında 1 aydan kısa bir süre içinde 21 geminin Ukrayna limanından ayrıldığını ve 15 geminin Ukrayna’ya tahıl ve diğer malları yüklemek üzere İstanbul’dan yola çıktığını söyledi. Guterres ayrıca, “Ancak bu sadece başlangıç. Tüm tarafları başarının devamını sağlamaya çağırıyorum. Taraflar ilk günden itibaren gıda akışını sağlamak için profesyonelce ve iyi niyetle çalıştılar. Bunun devam etmesini ve tüm engelleri uzlaşma ruhu içinde aşmalarını ve tüm zorlukları kalıcı olarak çözmelerini istiyorum” ifadelerini kullandı.
“TAHIL SEVKİYATINDA ERDOĞAN ÖNCÜ ROL OYNADI”
Zelenskiy, Türkiye’nin ve kişisel olarak Erdoğan’ın tahıl sevkiyatında öncü rol oynadığını belirterek, “Bu, küresel gıda krizinin üstesinden gelmeye yardımcı oldu” dedi.Zelenskiy, Rusya’nın askeri birliklerini derhal Zaporijya Nükleer Santrali’nden çekmesini, provokasyonlara ve saldırılara son vermesini istedi.
GUTERRES, ODESSA VE İSTANBUL’A GİDECEK
Bugün liderlerin Ukrayna’nın Lviv kentine bir araya gelmesinin ardından, BM Genel Sekreteri Guterres, yarın tahıl sevkiyatını görmek için Ukrayna’nın liman kenti Odesa’yı ziyaret edecek.
Guterres, cumartesi günü ise İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi’ni ziyaret edecek. Türkiye, BM, Rusya ve Ukrayna, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna’dan sevk edilemeyen tahılın ihraç edilmesi üzerine 22 Temmuz’da İstanbul’da bir anlaşma imzalamıştı. Süreci denetlemek için, ticari gıda maddelerinin ve gübrelerin gemiler tarafından güvenli bir şekilde taşınmasını sağlamak amacıyla, Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM’den temsilcilerden oluşan İstanbul’daki Ortak Koordinasyon Merkezi 27 Temmuz’da faaliyete geçmişti.
ZELENSKİY’DEN İLK AÇIKLAMA
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna’nın Lviv kentinde yaptığı ikili görüşme sonrası yazılı açıklama yaptı. Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyaretini güçlü bir destek mesajı olarak nitelendirerek, “Türkiye Cumhurbaşkanı’nın Ukrayna ziyareti, böylesine güçlü bir ülkeden gelen güçlü bir destek mesajıdır. Lviv’deki görüşmede Recep Tayyip Erdoğan ile tahıl girişimini iyileştirme ihtimalini, Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki durumu ve işgalcilerin nükleer şantajını, Rusya’nın geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarındaki geniş çaplı tahıl hırsızlığını görüştük. Savunma işbirliği konularına da değinildi” dedi.
Zelenskiy ayrıca, Ukrayna ve Türkiye arasındaki işbirliğinin daha da genişlemesinin her iki tarafı da güçlendireceğinden emin olduğunu ifade etti.
TÜRKİYE-UKRAYNA ARASINDA ANLAŞMA İMZALANDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna ziyareti sırasında, savaş nedeniyle tahrip olan altyapının yeniden inşası için Türkiye ile Ukrayna arasında anlaşma imzalandı.
3’LÜ ZİRVE ÖNCESİ BAŞ BAŞA GÖRÜŞME
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Ukrayna’nın Lviv kentinde Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile bir araya geldi.
ERDOĞAN-ZELENSKİY SON OLARAK 3 ŞUBATTA YÜZ YÜZE GÖRÜŞMÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zelenskiy ile en son 3 Şubat’ta Kiev’de yüz yüze görüşme gerçekleştirirken, iki lider arasında savaşın başından bu yana birçok kez telefon görüşmesi yapılmıştı.