Avrupa Birliği (AB), Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanması konusunda anlaşmaya vardı. AB Komisyonu’nun 60 dolar tavan fiyat uygulanmasını teklifi kabul gördü. Teklifin Polonya ve bazı Baltık ülkeleri tarafından yetersiz bulunduğu iddia edilmişti. Polonya’nın, fiyatın daha da düşürülmesini istediği ifade ediliyordu. Ukrayna da, tavan fiyatın 30 dolar olması gerektiğini belirtiyordu. Zira savaşın başında oldukça yükselen Rus petrolü fiyatları, mevcut durumda zaten 60 dolar bandına kadar inmişti. Buna karşın Polonya’nın da onay vermesiyle 27 AB ülkesinin tamamının anlaşmaya resmen yeşil ışık yakması için yazılı prosedür başlatıldı.
G7 DE ANLAŞTI
AB’deki uzlaşmanın ardından G7 üyesi ülkeler ve Avustralya da Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasında anlaştı. G7 üyesi ülkelerden yapılan açıklamada, AB’nin de benzer bir adım attığına işaret edilerek, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulanmasına ilişkin fikir birliğine varıldığı belirtildi.
Açıklamada, söz konusu uygulamanın 5 Aralık’ta yürürlüğe gireceği ifade edildi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, yaptığı açıklamada, tavan fiyat uygulamasının Rusya’nın gelirlerini önemli ölçüde azaltacağını söyledi. Leyen karara yönelik, “Küresel enerji fiyatlarını istikrara kavuşturmamıza yardımcı olacak, dünya çapında gelişmekte olan ekonomilere fayda sağlayacak” dedi.
YELLEN: HEMEN ETKİLER
Öte yandan ABD’den konuyla ilgili yapılan açıklamada, tavan fiyat uygulamasının Rusya’yı hemen etkileyeceği ifade edildi. Hazine Bakanı Janet Yellen, uygulamanın Putin’in en önemli gelir kaynağına ‘büyük darbe vuracağını’ belirtti. Yellen, zaten zor durumda olan Rusya bütçesinin, bu kararın ardından kısa süre içerisinde derinden etkileneceğini öne sürdü. Karar ABD’de memnuniyet yaratırken, Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby de, “Tavan fiyat uygulaması Putin’in masum Ukraynalıları öldürmeyi sürdüren bir savaş makinesini finanse etmeye devam edebilmesi için petrol piyasasından vurgun yapma kabiliyetini sınırlamaya yardımcı olacak” dedi.
NASIL İŞLEYECEK?
5 Aralık’ta AB’nin Rus ham petrolünün ithalatına ilişkin yasakları yürürlüğe girecek. Alınan tavan fiyat uygulaması kararıyla, AB ülkeleri, küresel petrol fiyatlarındaki ani yükselişi önlemeyi ve Rusya’nın petrol satışından elde ettiği geliri azaltmayı hedefliyor. Fiyat sınırlamasıyla birlikte Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşma yeteneğinin de sınırlanması hedefleniyor.
Tavan fiyat uygulamasının yanı sıra yeni bir fiyat sınırlama mekanizması kurulması da söz konusu. Bununla, Rus petrolüne uygulanacak tavan fiyatın, piyasa fiyatlarının yüzde 5 altında tutulması sağlanacak. Tavan fiyat 2 ayda bir yeniden görüşülecek.
Ruham petrolü taşıyan, 5 Aralık’tan önce yüklenen ve 19 Ocak 2023’e kadar da nihai varış noktasında yükünü boşaltan gemilerin ise 45 günlük bir “geçiş dönemine” tabi olacağı belirtildi.
RUSYA’DAN BÜYÜK TEPKİ: AYAKLARINA SIKTILAR
Rusya’da alınan karara karşı büyük tepki var. Duma Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Leoned Slutsky, AB’nin kendi enerji güvenliğini tehlikeye attığını söyledi. Sputnik’in aktardığına göre Slutskiy, “AB ve G7 kendi ayağına sıktı. Rusya böyle bir kararın alınması halinde petrolün tedarik edilmeyeceğini defalarca dile getirdi” diye konuştu. Rus Senatör Ivan Abramov da uygulanmanın Avrupa için korkunç sonuçları olacağını öne sürdü. Rusya’dan daha önce yapılan açıklamalarda, Rus petrolüne tavan fiyat uygulayan ülkelere petrol akışının durdurulacağı belirtilmişti.