Son Dakika: Yeni askeri ittifak! 300’ü aşkın savaş uçağı aynı anda havalanacak…
Onlarca yıllık tarafsızlıklarına Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasıyla son veren ve NATO'ya katılma kararı alan İsveç ile Finlandiya, Türkiye'nin vetosuna takıldı. Ankara, Stockholm ve Helsinki arasında imzalanan anlaşmanın müzakereleri devam ederken, İsveç'in başkentinde Ocak 2023'te arka arkaya skandallar patladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kuklasının Stockholm belediye binası önünde asılmasını, Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran'ı Kerim yakılması izledi. Ankara, müzakereleri dondurdu ve terör örgütü YPG/PKK'ya yardım eden İsveç'in üyeliğine onay vermeyeceğini duyurdu.
Finlandiya'ya yeşil ışık Mart ayında yakıldı, Rusya ile Avrupa'da en uzun sınıra sahip olan ülkenin ittifaka katılması bekleniyor. Halihazırda Finlandiya'nın NATO yolu giderek daha hüz hale gelirken, İsveç'in süreci ise yavaşlıyor. Macaristan da henüz İsveç'in başvurusunu onaylamadı.
İsveç'in kırmızı ışıkta takılması üzerine, İskandinav ülkeleri muhtemel Rus tehdidine karşı koymak için yeni bir askeri blok kuruyor. Norveç, Finlandiya, İsveç ve Danimarka'nın hava kuvvetleri komutanları, birleşik bir İskandinav hava savunması oluşturmak için niyet mektubu imzaladı.
Geçen hafta Almanya'daki Ramstein Hava Üssü'nde düzenlenen imza törenine, NATO Hava Komutanlığı şefi General James Hecker da katıldı. Hecker, bölgedeki ABD Hava Kuvvetleri’ni de denetliyor.
Dört ülkenin silahlı kuvvetleri tarafından yapılan açıklamalara göre amaç, NATO kapsamında halihazırda bilinen çalışma yöntemlerine dayanarak müşterek faaliyet gösterebilmek.
Danimarka Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Jan Dam, hava kuvvetlerini entegre etme hamlesinin Rusya'nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesiyle gündeme geldiğini söyledi. Dam, "Birleşik filomuz büyük bir Avrupa ülkesininki ile karşılaştırılabilir" dedi.
YÜZLERCE JET VE BEKLEYEN SİPARİŞLER
Finlandiya'nın 62 adet F/A-18 Hornet jeti var ve 64 adet F-35 siparişi bekliyor. İsveç'in de 90'dan fazla Gripens jeti bulunmakta.
Norveç'in 57 adet F-16 savaş uçağı ve 37 adet F-35 savaş uçağı bulunuyor ve 15 adet daha F-35 sipariş edilmiş durumda. Danimarka'nın 58 adet F-16'sı mevcut ve 27 adet F-35 siparişi bulunuyor.
Mevcut verilere göre, İskandinav ülkelerinin elinde 143 adet beşinci nesil uçak bulunuyor. Geri kalan uçakların kaç tanesinin operasyonel olduğu ise bilinmiyor.
'İSVEÇ UKRAYNA'YA SAVAŞ UÇAĞI GÖNDEREBİLİR'
Yerel medya, İskandinav ülkelerinin attığı imzayı ve NATO'daki mevcut tabloyu geniş şekilde sayfalarına taşıdı. Aftonbladet gazetesine konuşan İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson, Rusya'dan gelebilecek bir misillemeyi gözardı edemeyeceklerini söyledi. İsveç'in NATO başvurusu yaptığı dönemden daha güvenli olduğunu kaydeden Jonson, Ukrayna'ya savaş uçağı gönderme ihtimalini de dışlamadı. Ancak, "Şimdi değil" dedi.
İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ise Macaristan'ın henüz bir net bir mesaj vermediğini kaydediyor ve "Budapeşte yönetiminden onay alamadığımız bir gelişmeyi anlamıyoruz" diyor. Doğu Avrupa ülkesi Macaristan, Pazartesi günü Finlandiya'nın ittifaka girişine onay verdi ancak İsveç kapıda kaldı. Dışişleri Bakanı Billström, geçen yıl Madrid'de gerçekleşen tarihi NATO zirvesinde Budapeşte yönetiminin Ankara'dan farklı olarak İsveç'ten özel bir talebi olmadığını da hatırlatıyor.
'GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİRDİLER'
Finlandiya'nın haftalar içinde NATO'ya dahil olabileceğini kaydeden Dagens Nyheter gazetesi ise, İskandinav ülkelerinin hava güçlerini birleştirdiğini bildiriyor. Gazetedeki habere göre, dört ülkenin attığı imzalar jetlerin ortak hava savunması için görev yapabileceği anlamına geliyor. Dagens Nyheter, İsveç, Finlandiya, Danimarka ve Norveç'in yaklaşık 250 savaş uçağına sahip olduğunu ve söz konusu sayının neredeyse İngiltere ya da Fransa gibi ülkelerin hava kuvvetlerine eşit olduğunu aktardı.
Haberde ayrıca, anlaşmanın radar, helikopter, gözetleme ve devriye gibi hava savunmasının bütün unsurlarını da kapsadığı vurgulandı. Gazeteye göre, işbirliği en kısa sürede başlayacak ve gelecek bir yılda tamamlanacak.
Dagens Nyheter, uzun vadede ise İskandinav ülkelerinin ABD ve Kanada ile bir Kuzey Kutbu ortak görev gücü kurabileceğini de ekledi.